Jesus, Die Regte Oordeel Van God

In the choir of life, it’s easy to fake the words—but someday each of us will have to sing solo before God.[1]

Oordeel word meestal in ʼn negatiewe lig gesien. Ons konnotasie aan die woord bring ander woorde na ons gedagtes soos: finaliteit, verwerping, afskryf, verwydering, straf en hel. Ons weet ook dat ons dit nie moet doen nie . . . maar tog doen ons dit almal, selfs sonder dat ons dit agterkom. Skinder is ʼn vorm van oordeel want ek het alreeds ʼn waarheid/oordeel oor iemand gevorm sonder dat die persoon ooit die geleentheid gekry het om hulleself te verdedig. 

Die woord genade kom 166 keer in die Bybel voor, bykans twee keer so veel keer as die woord oordeel, wat 293 voorkom. Die Griekse woord vir oordeel is “krisis” en dis waar ons ons woord krisis vandaan kry. Verseker voel oordeel soos ’n krisis en dis vir niemand aangenaam nie. Tog kan gesonde oordeel ’n mens se lewe red van ondergang, nog foute maak en die handhawing van sub-standaarde. Die woord beteken om te onttrek tot ’n verhoor, om ’n beslissing te maak. Dit impliseer ’n proses van geregtigheid vir almal.  

Sou die wêreld kon voortbestaan sonder ’n wetgewer en wetstoepasser? Die begeerte om reg te doen impliseer gesonde oordeel, anders is daar geen standaard nie. Ek moet dus leer om self te oordeel en by myself te begin soos ’n sanger wat leer om sy gehoor in te stel om te hoor wanneer hy sy vals sing. Verder is gesonde oordeel soos afrigting. Geen afrigter kan ’n atleet afrig sonder ’n stophorlosie en sekere tekens en standaarde wat bereik moet word nie.  

Hoe op aarde het die idee dan gekom dat die kerk nie mag oordeel nie? Wanneer die kerk oordeel, dan word die kerk vervolg en veroordeel? Gesonde oordeel is een van die hooffunksies van die kerk! 

Jesus is Gesonde Oordeel

Baie mense haak vas by die vers: God het die wêreld so liefgehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo, nie verlore sal gaan nie maar die ewige lewe sal hê. God het nie sy Seun na die wêreld toe gestuur om die wêreld te veroordeel nie, maar sodat die wêreld deur Hom gered kan word. Wie in Hom glo, word nie veroordeel nie; wie nie glo nie, is reeds veroordeel omdat hy nie in die enigste Seun van God glo nie(Joh 3:16-18). Die veronderstelling word dan dadelik gemaak dat Jesus nie kom om te oordeel nie! Dit is natuurlik 100% waar. Want dit maak nie saak watter sonde of verkeerde ding jy gedoen het nie, Jesus vergewe jou en wil jou van jou verkeerde dade was en red, en jou verander om nie meer ’n gevangene van jou sonde te wees nie. Maar hierdie einste vers verkondig tog ook oordeel? Die oordeel as jy Jesus nie aanneem nie! God se oordeel is net weggeneem van dié wat IN CHRISTUS is!  

En dit is die oordeel: dat die lig in die wêreld gekom het, en die mense het die duisternis liewer gehad as die lig; want hulle werke was boos. Want elkeen wat kwaad doen, haat die lig en kom nie na die lig nie, dat sy werke nie bestraf mag word nie. Maar hy wat die waarheid doen, kom na die lig, sodat sy werke openbaar kan word, dat hulle in God gedoen is. Die wat glo en doen sal die oordeel vryspring wat kom oor die hele aarde(Joh 5:20-24).

Jesus waarsku die Fariseërs teen komende oordeel oor hulle valsheid(Mat 23:14). 

Laster teen die heilige Gees sal nie vergewe word nie(Mark 3:29). 

Dit sal in die oordeelsdagdraagliker wees vir Tirus en Sidon as vir die wat Hom nie ontvang het nie(Luk 10:14). 

Jesus se veroordeling van die Fariseërs en skrifgeleerdes se geveinsdheid is deurdag en openlik. Ek kan maar net dink hoe mense ongemaklik op hulle sitplekke rondgeskuif het toe Jesus hierdie preek gebring het. 

Jesus het die dorpe waar die meeste van Sy wonderdade plaasgevind het ernstig aangespreek omdat hulle hulle nie bekeer het nie: Ellende wag vir jou, Gorasin! Ellende wag vir jou, Betsaida! Want as in die heidense stede Tirus en Sidon die wonderdade plaasgevind het wat in julle plaasgevind het, sou hulle lankal sakke aangetrek en as op hulle koppe uitgegooi het om te wys dat hulle tot inkeer gekom het. Ek verseker julle dat dit vir Tirus en Sidon makliker sal wees op die oordeelsdag as vir julle. En jy, Kapernaum, jy dink tog seker nie jy sal hemelhoog verhoog word nie? Die realiteit is dat jy in die doderyk sal beland. Want as in Sodom die wonderdade plaasgevind het wat in jou plaasgevind het, sou dit tot vandag toe bly voortbestaan het. Ek verseker jou, dit sal vir die land Sodom makliker wees op die oordeelsdag as vir jou(Mat 11:20-24; Luk 10:12-15). 

Ellende wag vir dié wat sleg goed noem en goed sleg, wat van duisternis lig maak en van lig duisternis, wat bitter soet noem en soet bitter. Ellende wag vir dié wat dink hulle het die wysheid in pag, wat dink hulle het baie verstand. Ellende wag vir dié wat helde is by wyndrinkery, dapper by die meng van hulle drank, wat die skuldige vryspreek vir omkoopgeld, maar ‘n onskuldige sy reg ontneem. Daarom, soos stoppels deur vuur verteer word en hooi in vlamme opgaan, so sal dit met hulle gaan. Hulle sal met wortel en tak uitgeroei word, want hulle het hulle nie gesteur aan die openbaring van die Here die Almagtige nie, hulle het die woord van die Heilige van Israel verwerp(Isa 5:20-24). 

Omdat die minagting van die wet van God sal toeneem, sal die liefde by baie verkoel(Mat 24:12). 

Ellende wag vir die Skrifgeleerdes en Fariseërs(Mat 23:14-29).

Luk 11:46-54 Ellende wag vir julle wetsgeleerdes.

Luk 6:25 Ellende wag vir julle wat julle nou vol eet.

Luk 6:26 Ellende wag vir julle wat nou lag.

Die Regterstoel-oordeel van Christus

Die Nuwe Testament gebruik die woord ‘bēma’ 12 keer (bv.: Mat 27:19; Joh 19:13; Acts 18:12, 16-17; 25:6, 10, 17). Die woord beteken ʼn verhoogde plek wat jy met trappe bereik. In die Romeinse wêreld het die bēma na ʼn amptelike setel van ʼn regter verwys. Vir die Grieke van daardie tyd het die ‘bēma-stoel’ verwys na ʼn podium waarop beoordelaars gesit het toe hulle by Griekse sportbyeenkomste vasgestel het watter deelnemers beloon moes word en watter nie. Twee Nuwe-Testamentiese tekste verbind die bēma-stoel (regterstoel) spesifiek aan ʼn oordeel wat Christus sal voltrek:

Want ons sal almal voor die regterstoel van Christus gestel word. Want daar is geskrywe: So waaragtig as Ek leef, sê die Here, voor My sal elke knie buig, en elke tong sal God bely. So sal elkeen van ons dan vir homself aan God rekenskap gee(Rom 14:10b-12); en

Want ons moet almal voor die regterstoel van Christus verskyn, sodat elkeen kan ontvang wat hy deur die liggaam verrig het, volgens wat hy gedoen het, of dit goed is of kwaad (2 Cor 5:10).

Die regterstoel-oordeel van Christus is waar gelowiges beloon gaan word spesifiek volgens ons werke: Ons word nie gered deur werke nie, maar beloon volgens ons werke. Hierdie oordeel is nie om vas te stel of die gelowige gered is of nie (die gelowige is reeds gered en daar is nou geen veroordeling nie – sien weer Rom 8:1), maar of die werke van die gelowige beloon kan word of as waardeloos afgeskryf gaan word.

‘Volgens die genade van God wat aan my gegee is, het ek soos ʼn bekwame boumeester die fondament gelê, en ʼn ander bou daarop; maar elkeen moet oppas hoe hy daarop bou. Want niemand kan ʼn ander fondament lê as wat daar gelê is nie, dit is Jesus Christus. En as iemand op dié fondament bou goud, silwer, kosbare stene, hout, hooi, stoppels – elkeen se werk sal aan die lig kom, want die dag sal dit aanwys, omdat dit deur vuur openbaar gemaak word; en die vuur sal elkeen se werk op die proef stel, hoedanig dit is. As iemand se werk bly staan wat hy daarop gebou het, sal hy loon ontvang; as iemand se werk verbrand word, sal hy skade ly; alhoewel hy self gered sal word, maar soos deur vuur heen’. (1 Cor 3:10-15)

Elke gelowige se werk gaan getoets word om te sien of dit die vuurproef kan deurstaan. Hout, hooi en stoppels sal nie die vuur kan deurstaan nie, want dit sal heeltemal weggebrand word. Goud, silwer en edelstene sal die vuur deurstaan – en enige onsuiwerhede hierin sal weggebrand word. Dié wat met wysheid op die fondament bou, sal beloon word; dié wat dit nie doen nie, sal verlies ly. Laasgenoemde gelowiges wat verlies lei sal nie hul verlossing verloor nie, maar hulle sal beloning verloor (1 Cor 3:15b). Paulus dui aan dat die gelowige sy of haar geestelike lewe net op Jesus Christus kan bou – nie op jou eie vlees nie, maar op die enigste ware fondament, naamlik Jesus Christus.

Spesifieke dade wat God van waarde ag, en sal beloon. 

Om versoekinge te verdra (Jam 1:12; Rom 5:3-4; Rev 2:10);

Om God ywerig te soek (Heb 11:6);

Volharding: gelowiges is oorwinnaars, maar diegene wat volhard tot die einde, gaan ʼn beloning ontvang (Rev 2:26-27);

Getrouheid in die bediening (1 Pet 5:1-4);

Om Christus se verskyning lief te hê (2 Tim 4:8; vgl. Tit 2:13);

Om ander mense na Christus te lei (1 Thes 2:19);

Getrouheid aan Christus (1 Cor 4:1-5);

Doelgerigtheid in die Christelike lewenswandel (1 Cor 9:24-27; Heb 6:11-12; 2 Pet 1:10-11);

Goeie rentmeesterskap (Luk 19:11-27);

Om belediging en vervolging om Christus ontwil te verdra (Mat 5:11-12; 2 Tim 2:12-13; Heb 10:36);

Om in Christus te bly (1 Joh 2:28);

Welwillendheid teenoor arm mense (Mark 10:21; Luk 12:32-33);

Heelhartige diens aan Christus (Joh 12:26); en

Liefde-arbeid vir sy Naam en aan mede-gelowiges (Heb 6:10).         

Die Nuwe Testament maak spesifiek melding van vyf krone wat gelowiges kan ontvang:

Die onverwelklike kroon— dit is vir gelowiges wat nie net hulle ou sondige natuur onder beheer gebring het nie, maar ook ʼn lewe van groot oorgawe aan Christus geleef het (1 Cor 9:25; vgl. 2 Tim 2:3-5; Heb 12:1-2).

Die kroon van roem en/of blydskap— vir gelowiges wat mense aan Jesus Christus voorgestel het, wat van Hom getuig het of vir nie-gelowiges gebid het sodat hulle tot bekering en redding kan kom (1 Thes 2:19; vgl. Prov 11:30; Dan 12:3).

Die kroon van geregtigheid— dit is vir gelowiges wat gretig en met liefde uitsien na die koms van die Here Jesus Christus (2 Tim 4:7-8). Hierdie gelowiges leef as vreemdelinge op aarde vanweë hul hemelse burgerskap (Phil 3:20); hulle leef heilige en godvrugtige lewens in ooreenstemming met byvoorbeeld Col 3:1-4.

Die kroon van heerlikheid— vir leraar-predikers wat die kudde as getroue onder-herders onder die Opperherder bedien het (1 Pet 5:2-4; vgl Acts 20:25-28).

Die kroon van die lewe– dit is vir gelowiges wat versoekinge suksesvol deurstaan het en wat selfs as martelare vir Jesus Christus gesterf het (Jam 1:12; Rev 2:10; vgl. Mat 5:10-12).

God se standaard is: Hoe lyk jou einde? 

Matthew 13:24-30; 36-43 

Maar God tree met wysheid op, en sy werke bewys dit(Mat 11:19; Luk 7:35).

Ja, die toets vir die wysheid is die resultate wat dit voortbring(NLV).

Maar ’n mens kan sien dat God se wysheid reg is as jy na die resultate daarvan kyk! (Die Lewende Bybel)

The proof of the pudding is in the eating(Message). 

Twee lyne loop langs mekaar maar die een lyn 1% af van die teiken. Dit kan nie nou met die blote oog gesien word nie, maar met verloop van tyd sien mens wel of dit op teiken was of nie.  

’n Fariseër met die naam Gamaliël, ’n geëerde wetskenner van Moses en baie gerespekteer deur al die mense: Wat die huidige geval betref, my raad aan julle is: Laat staan hierdie mense en laat hulle los, want as wat hulle wil en wat hulle doen, mensewerk is, sal daar niks van kom nie. Maar as dit van God kom, sal julle hulle nie kan keer nie. Moenie dat dit dalk later blyk dat julle selfs teen God gestry het nie! (Hand5:38). 

Sommige mense weet nie eers dat hulle dwaal nie – en daar sal valse leraars en apostels wees. Die langdurigheid en natuurlike volhoubaarheid sal uiteindelik die toets van tyd deurstaan.  

Ons gaan almal moet rekenskap gee: 

Christene is soos ’n veld wat in ’n voorbrand klaar afgebrand is. Wanneer die groot vuur kom, is hulle veilig. Bekering is om God se oordeel oor jou, dat jy ’n sondaar is, te erken, te bely en Sy geregtigheid te ontvang! 

Dit sê Ek vir julle: Van elke ligsinnige woord wat die mense sê, sal hulle rekenskap moet gee op die oordeelsdag. Op grond van jou eie woorde sal jy vrygespreek of veroordeel word(Mat 12:36). 

Daar is ook niks in die skepping wat vir God onsigbaar is nie; alles lê oop en bloot voor sy oë. En aan Hom moet ons rekenskap gee(Heb 4:13).

Hulle sal rekenskap moet gee aan Hom wat klaar staan om oor die lewendes en die dooies te oordeel(1 Pet 4:5). 

Dan sal die Koning vir dié aan sy linkerkant sê: “Gaan weg van My af, julle vervloektes! Gaan na die ewige vuur wat vir die duiwel en sy engele voorberei is, want Ek was honger, en julle het My niks gegee om te eet nie; Ek was dors, en julle het My niks gegee om te drink nie; Ek was ‘n vreemdeling, en julle het My nie gehuisves nie; sonder klere, en julle het My nie klere gegee nie; siek en in die tronk, en julle het My nie versorg nie” (Mat 25:41-43).

Broeders, moenie van mekaar kwaad spreek nie. Die wat kwaad spreek van sy broeder en sy broeder oordeel, spreek kwaad van die wet en oordeel die wet; en as jy die wet oordeel, is jy nie ’n dader van die wet nie, maar ’n regter(Jam 4:11).

God Soek Goddelike Vrug 

Matthew 25:1-13 – die vyf dwase maagde

Matthew 25:14-30 – die talente 

Matthew 25:31-46 – die skeiding tussen die skape en die bokke

Hierdie drie gedeeltes moet saam hanteer en verstaan word, want die een verklaar die ander en sluit aan by die ander. Al drie gedeeltes eindig in oordeel (Mat 25:11-13; Mat 25:30; Mat 25:46).  

Alhoewel kapstok-predikers al baie afleidings gemaak het oor waarna die olie in die lampe verwys, gee die Skrif geen duidelike inligting nie. Die gedeelte fokus eerder op die term dwaas. Om te dink dat jou lamp gaan brand sonder olie! Dis gekkigheid! Iemand het regtig nie gedink nie! Die volgende gedeelte oor die talente werp vir ons meer lig op wat gereedheid wel beteken. Die fokus in hierdie storie is woeker met, werk aan, vermenigvuldig dit wat jy ontvang het. ’n Gesonde boom dra vrug! 

In die laaste gedeelte oor die skape en bokke praat die Here direk en verwyder enige raaisels. Die vrug wat Hy soek, is ’n regverdige lewe: Besoek mense in die tronk, gee klere en kos aan dié wat nie het nie. Dink aan die gelykenis van die barmhartige samaritaan.   

We often equate faithfulness with being steadfast, consistence, being dependable, reliable, dependable, loyal, true, trustworthy, devoted, truthful. Jesus equates faithfulness with something else – multiplication. Whatever God gives to us, He expect us to multiply and present it back to Him. John Bevere 

Ons vergelyk dikwels getrouheid met standvastigheid, konsekwentheid, betroubaarheid, lojaliteit, toegewydheid en eerlikheid. Jesus vergelyk getrouheid met iets anders – vermenigvuldiging. Wat God ook al aan ons gee, Hy verwag dat ons dit sal vermenigvuldig en aan Hom terugbring.

John 15:1-10 Ek is die ware wingerdstok en my Vader is die boer. Elke loot aan My wat nie vrugte dra nie, sny Hy af; maar elkeen wat vrugte dra, snoei Hy reg, sodat dit nog meer vrugte kan dra.

. . . omdat ek bang was . . .  (v 25)

Jy is ’n slegte en ’n lui slaaf! (Mat 25:26) 

. . . en gooi die nuttelose slaaf uit in die diepste duisternis . . . (Mat 25:30)  

Om die erns van die gedeelte nog beter te verstaan, kyk in Luk 19:11-28 na die gelykenis van die ponde. 

Dryf handel daarmee totdat ek terugkom (v 13)

U muntstuk het tien muntstukke opgelewer (Luk 19:16)

. . . kry jy nou die bestuur oor tien stede (Luk 19:17) 

Aan elkeen wat het, sal meer gegee word, en van hom wat nie het nie, sal ook die bietjie wat hy het, weggevat word(Luk 19:26).

Ons kan nie verby hierdie wesenlike realiteit kom nie. Ons sal nie net volgens ons woorde nie, maar veral ook volgens ons dade geoordeel word. Dit is soos ’n sangkompetisie of bakkompetisie! Ons doen ons bes, maar daar is ’n uiteinde waar ons vrug, sang, gebak, werke voor almal geoordeel gaan word. Is dit dan nie die beste idee om nou al reeds aan kompetisies deel te neem sodat ek kan leer en groei, en sodoende kan verbeter nie? Die meeste mense is te bang om eers te probeer uit vrees vir verwerping, die skande van foute maak, ensovoorts. Maar dit is juis hierin waar Christus ons kom vrymaak het. Ons is deur Christus Jesus, nou deur God, aangeneem en Sy kinders gemaak. Hy is verwerp sodat ons nie verwerp kan word nie! Dit is die redding waarvoor Christus met Sy lewe vir ons betaal het. 

Hiérin het die liefde sy doel volkome met ons bereik: ons het niks te vrees vir die oordeelsdag nie, want in hierdie wêreld lewe ons reeds deur die liefde net soos Jesus. Waar liefde is, is daar geen vrees nie, maar volmaakte liefde verdryf vrees, want vrees verwag straf, en wie nog vrees, het nie volmaakte liefde nie. Ons het lief omdat God ons eerste liefgehad het(1 Joh 4:17-19). 

Alhoewel Hy ons Sy kinders gemaak het, beteken dit mos nie ons spring dissipline en afrigting vry nie?  Nee, as Sy kinders verwelkom ons juis te meer afrigting en dissipline. 

Ware kinders van God verwelkom korreksie. En julle het die vermaning heeltemal vergeet wat tot julle as seuns spreek: My seun, ag die tugtiging van die Here nie gering nie en beswyk nie as jy deur Hom bestraf word nie; want die Here tugtig hom wat Hy liefhet, en Hy kasty elke seun wat Hy aanneem. As julle die tugtiging verdra, behandel God julle as seuns; want watter seun is daar wat die vader nie tugtig nie? Maar as julle sonder tugtiging is, wat almal deelagtig geword het, dan is julle onegte kinders en nie seuns nie(Heb 12:5-11).

Het die kerk dus ’n geestelike mandaat en verantwoordelikheid om te oordeel? 

Die wat daarvoor veg om nie te oordeel nie, oordeel die wat oordeel.

Die grootste rede waarom die kerk sy stem om ʼn morele kompas vir die wêreld te wees verloor het, is omdat ons nie eenstemmigheid het oor dissipline en oordeel nie. Ouers verloor ook op dieselfde wyse hulle gesag oor hulle kinders wanneer die een sag is en die ander hard, en later baklei hulle met mekaar oor die dissipline-proses. Dit verwar die kind. Tog is die Skrif duidelik oor die saak: Ons moet net eers ons eie voorbehoude en opinies uit die weg ruim. Soms is ons negatiewe perspektief oor dissipline ons eie subjektiewe seerkry-ervarings waaroor ons nog nie genesing gekry het nie.

Uiteindelik is ons aardse oordeel net ʼn beoordeling en nie ware oordeel nie. Uiteindelik is God die enigste Een wat oor ons almal gaan oordeel. Maar ek kies om God se oordele in my lewe nie te verontagsaam nie. 

Dawid besing God se oordele en verklaar hoe lief HY God se oordele het! (Ps 119: 4, 15, 27, 40, 45, 56, 63, 69, 104, 128, 134, 173). Dis beter om eerder nou geoordeel word terwyl ons almal nog ʼn kans het om reg te maak, as die ewige oordeel en ewige straf. Geen straf is sonder ʼn mate van oordeel nie. Daarom voel die persoon veroordeel. Oordeel en straf is onlosmaaklik deel van mekaar. ʼn Ouer wat sy kind die heeltyd waarsku maar nooit sover kom om sy kind te straf nie, verloor gesag in daardie kind se lewe.

Die kerk se straf en oordeel is die van ʼn mens en tydelik. Wanneer God finaal straf, is daar geen uitkomkans nie. Dan is daar nie meer kans vir bekering nie. Menslike straf is altyd met die hoop op herstel en bekering! Wanneer die hele Christenkerk in pas kan kom met God se prosesse in ons lewens, kan ons meewerk tot genesing en herstel.

Dink gou aan die volgende scenario: Jou beste vriend kom vertel jou in die geheim en neem jou in sy vertroue dat hy op pad is om moord te pleeg. Hoe sal jy dit hanteer? Gaan jy hom paai en barmhartig wees teenoor hom? Gaan jy sy sonde toemaak? Of gaan jy bereid wees om ʼn vriend te verloor om ʼn lewe te red? Hoe ondersteun jy ʼn vermeende moordenaar sonder om ʼn medepligtige te word? Hoekom verbreek jy kontak? Hoekom gee jy jou vriend oor aan die gereg? Want uiteindelik wil jy hom/haar red van doodstraf en jy wil ook die persoon red wat hy/sy wil vermoor.

Die kwessie is nie óf ons moet oordeel nie, maar hóé ons moet oordeel. Daar is net twee tipes oordeel: regte oordeel en verkeerde oordeel. Om iemand te oordeel sonder dat jy al die feite het, of betrokke is in die saak en eerstehands getuienis het, is soos om jouself regter oor ʼn saak te maak maar die saak het nooit voorgekom nie. Regte oordeel is wanneer ons ʼn saak en persoon direk konfronteer en na ʼn onderskeidingsproses tot ʼn beslissing kom.

Verkeerde oordeel kom voor wanneer ons:

Iemand anders se gesag en hantering oordeel wat nie aan ons gegee is nie. 

Dis soos om ʼn pa wat sy kind straf te oordeel, bloot omdat ek nie van dissipline hou nie. Jy is nie betrokke in die verhouding en by die geskiedenis van ʼn saak nie. Paulus verduidelik dat ons nie iemand anders se hantering van sy dienskneg kan oordeel nie (Rom 14:4). Kerke is soos gesinne en families – wanneer ʼn sekere kerk een van sy familielede reghelp en aanspreek, moet ander kerke die proses respekteer. Wanneer ons iemand wat onder dissipline is jammer kry en simpatiseer, misken ons die agent wat verandering en redding in daardie persoon se lewe moet bring. Dan begin die oortreder fokus op die sogenaamde verkeerde strafproses sonder om die oorsaak van die straf te hanteer. Soos ʼn ma kan so ʼn persoon liefde wys, maar nie die straf in twyfel trek nie. Mens moet dit eerder versterk en die persoon met sagtheid lei om hulle fout raak te sien. As almal saamwerk in die strafproses, is daar nie dubbele standaarde en onsekerheid nie. Elkeen kan op verskillende wyses hulle onderskeie gawes gebruik om so ʼn persoon te help om tot hulle sinne te kom. Die Herder troos, maar is ferm om nie op die pak slae te fokus nie en eerder die oorsprong van die sonde te vind. Die profeet vermaan oor komende oordeel. Die apostel spreek ’n saak direk aan, denkende aan die invloed wat sonde op die groter liggaam het. Die evangelis wys daarop dat so ʼn persoon hul invloed as getuie verloor. Die leraar wys op die skrifte en God se hart en hantering van die saak. Indien elkeen hulle rol in die restourasieproses verstaan, is die kans dat so ʼn persoon gered kan word mos soveel groter. En aan sommige wat twyfel, moet julle barmhartigheid bewys; maar ander moet julle met vrees red deur hulle uit die vuur te ruk; en ook die kleed moet julle haat wat deur sonde bevlek is(Jud 21-23).

Jy mag iemand vanuit ʼn toeskouerrol oordeel, veroordeel en straf toepas. 

Jy moet betrokke wees en as te ware lisensie/gesag/aanstelling/mandaat hê om te oordeel. Is die saak aan jou gegee? Almal het ʼn opinie oor ʼn saak, maar Bybelse oordeel soek altyd een uitkoms: Redding! Selfs toe Paulus die sonde van ʼn gemeentelid in Korinte oordeel, was dit met dié doel in gedagte: . . . om so iemand aan die Satan oor te lewer tot verderf van die vlees, SODAT DIE GEES GERED KAN WORD IN DIE DAG VAN DIE HERE JESUS(1 Cor 5:5). Soos ʼn pa sy kind straf en ʼn pak slae gee om hom te red van onheil, so word oordeel gebruik as ʼn laaste uitweg om iemand tot sy/haar sinne te bring. Dit is vir die ouer geensins aangenaam om ’n kind te straf nie, inteendeel, dis soms traumaties. Maar juis omdat ons ons kinders liefhet en wil voorkom dat hulle in dwaasheid en in rebellie tot hul einde kom, straf ons ons kinders (Heb 12:5-11). Dis tog algemene professionele praktyk om nie mekaar se sake te bespreek en opinies daaroor te opper alvorens ek nie aangestel is en al die feite voor my het nie.

Jy oordeel sonder dat jy die Bybelse pad met iemand gestap het.

EN as jou broeder teen jou sondig, gaan bestraf hom tussen jou en hom alleen. As hy na jou luister, dan het jy jou broeder gewin; maar as hy nie luister nie, neem nog een of twee met jou saam, sodat in die mond van twee of drie getuies elke woord kan vasstaan. En as hy na hulle nie luister nie, sê dit aan die gemeente; en as hy na die gemeente ook nie luister nie, laat hom vir jou wees soos die heiden en die tollenaar(Mat 18:15-17). Vinnige oordeel is nooit goed nie. Gee dit tyd en stap die pad van dissipline uit. Die uitsondering is wanneer mens regtig deur die Heilige Gees gelei word, soos toe Paulus die waarsêergees in ’n vrou bestraf het (Acts 16:18). Maar dit het tot haar vrymaking gelei. Jy beplan dit nie, en die saak wat jy oordeel het niks met jou as persoon te make nie. Dis die Heilige Gees wat deur jou werk om orde in die kerk te bring (1 Tim 5:20; 4:2; Tit 1:13; 2:15). Wanneer jy iemand bestraf (rebuke) is dit ook korrek omdat dit direkte konfrontasie is. Jesus se styl van bediening was direk, nooit met ompaadjies en mooi praatjies nie. Ek glo dat as ons selfvernietigende gedrag reguit konfronteer en sake reguit met mekaar uitpraat, sal daar baie meer vrede in die huis van die Here wees. Pas op vir julleself. En as jou broeder teen jou sondig, bestraf hom; en as hy berou kry, vergewe hom(Luk 17:3). Ons is soms so bang vir konflik en om iemand te na te kom dat ons nie besef dat ons stilswye op die ou einde baie meer skade veroorsaak nie.

Jou oordeel is nie waar en regverdig nie. 

Lees Mat 23:1-31. Jesus spreek Hom uit teen die Fariseërs en skrifgeleerdes. Hy maak baie kras en harde uitsprake: Wee julle, skrifgeleerdes en Fariseërs, geveinsdes, blinde leiers, dwase, gewitte grafte, slange addergeslag! Die feit is: Dit is die waarheid. Jesus voeg nie by of oordryf nie. Hy sê dit presies soos dit is. Hy oordeel ook nie as reaksie op bitterheid of omdat hulle Hom nie ontvang het nie. Enige kind ontvang sy pak wanneer hy weet hy was verkeerd. Wanneer hulle egter onregverdig of onskuldig gestraf word, maak dit hulle opstandig. Daarom is dit so belangrik om nie te vinnig ʼn oordeel te vel nie. Kry eers al die inligting ter sake alvorens jy oordeel en konfronteer. Wanneer jy iemand konfronteer, werk net met eerstehandse inligting en dit wat die Heilige Gees aan jou openbaar.

Om nie regte oordeel toe te pas nie het gevolge:

Sou ons as kerk nie die sonde in ons midde oordeel en hanteer nie, word die hele gemeente uiteindelik besoedel met die sonde. Julle roem is nie mooi nie. Weet julle nie dat ’n bietjie suurdeeg die hele deeg suur maak nie?(1 Cor 5:6). Sedert kerkleiers dit vermy om hulle verpligting tot gesonde oordeel uit te oefen, het die algehele standaard van heiligheid in die kerk dramaties gedaal. Dit het meegebring dat die sout laf geword het, en dienooreenkomstig het die morele standaard in die wêreld nog verder gedaal. Dit is natuurlik ook logies dat om in die wêreld gehoor te word, ons self ook eers aan God se standaarde moet voldoen. Ons is ook gereed om met elke ongehoorsaamheid af te reken sodra julle eie gehoorsaamheid volkome is(2 Cor 10:6). Ons kan alleenlik ’n ander leer en afrig oor gehoorsaamheid indien ons gehoorsaamheid op standaard is.  

Die laaste uitweg wat niemand graag wil doen nie:

Om iemand vir wie jy eens lief was te vermy en die verhouding weens sonde te verbreek, is geen maklike taak nie. Hierdie hantering van verkeerde dinge druis lynreg in teen die gewilde opinie en die gees van die wêreld. Tog is dissiplinêre optrede alledaags in die werksplek. Wat laat ons dink dat dissipline nie ook in die kerk geld nie? Toe priesters hulle skuldig gemaak het aan seksuele misdrywe, wou ons nie graag hê dat daar opgetree word teen hierdie individue nie? Die oordeel hoef nie in gevangenisstraf te eindig nie, maar die verkeerdheid moet aangespreek en hanteer word.

Die Bybel is baie duidelik daaroor dat ons mense wat hulle skuldig maak aan die volgende oortredings, uit ons gemeenskap moet verwyder, hulle soos heidene moet behandel en nie saam met hulle moet kuier of eet nie.

1 Cor 5:11-13 – hoereerders, gierigaards of rowers of afgodedienaars

Rom 16:17 – . . . tweedrag en aanstoot veroorsaak teen die leer wat julle geleer het. . . 

Titus 3:10-11 – ’n man wat partyskap verwek

2 Thes 3: – wat onordelik wandel en nie volgens die oorlewering wat hy van ons ontvang het nie.

2 Thes 3:14-15 – . . . iemand aan ons woord in hierdie brief nie gehoorsaam is nie. . . 

1 Tim 6:3-5 – As iemand iets anders leer en nie instem met die gesonde woorde van onse Here Jesus Christus en met die leer wat volgens die godsaligheid is nie. . .

Titus 1:10-11 – die wat tugteloos is, wat onsin praat en verleiers is

Soos met enige vorm van straf is daar bitter min mense wat hulle sonde onmiddellik erken en bereid is om dit reguit en eerlik in die oë te kyk en ʼn pad van herstel te soek.

Tog is dit die enigste pad. Hoeveel huwelike het misluk en die partye het nog steeds nie ʼn benul van wat verkeerd gegaan het nie. So stap ons met ons foute en tekortkominge van die een verhouding na die ander. Daar vind nie groei plaas nie, want ons regverdig ons verkeerde dade, ons verskuif die blaam en ons is nie eerlik met onsself nie.

Wanneer die kerk iemand tugtig is daar vele uitroepe wat sê: Wie is julle om te oordeel? Het julle nie ook sonde nie? Is alle sonde nie dieselfde nie? 

Daar is ʼn reuseverskil tussen mense wat deur die geloof en Sy genade deurentyd wegstap van sonde, en diegene wat hulle doelbewus en vasberade aan sonde oorgee. Al het ons die grootste moontlike sonde gedoen, ons kan met ons sonde na die troon van genade kom en vergifnis ontvang (Heb 4:14-16). As ons sonde bely, is Hy getrou . . .  om ons te vergewe (1 Pet 1:9). Vir die vrou wat op heterdaad in haar sonde betrap is, was daar genade. Jesus se woorde, gaan en sondig nie meer nie, was haar uitkomkaart na ʼn nuwe lewe. Sou sy egter nie gehoor gee nie en terugdraai na sonde, sal sy nie aan oordeel ontkom nie. Wanneer ons as kerk sonde oordeel, sê ons nie ons is sonder sonde nie. Inteendeel, die lig van God skyn tydens oordeel op almal se harte en ons buig almal ons harte na die Here om ons te ondersoek. Ons tree nie uit hoogmoed op en oordeel nie. Ons verneder onsself voor die Here en laat juis toe dat Hy ons was. Ons staan inderwaarheid almal onder die Here se oordeel. Die kerk is net die Here se stem.

Is dit dan nie die kerk se verantwoordelikheid om mense te vertel van God se genade EN oordeel nie. Ons sal mos nie die waarheid praat as ons net die een kant verkondig en oor die ander kant swyg nie?

Die voordele om dissipline en korreksie te ontvang:

Oordeel herstel in ʼn groot mate die vrees van die Here in ʼn huis. Net soos met enige familie – wanneer Pa ʼn sekere kind straf, bring dit orde in die hele huis. Almal is sommer meer bewus van reg doen en reg leef (Gal 6:1).

Paulus vertel dat hy sekere dinge gely het ter wille van die liggaam (Col 1:24). Soms is een se korreksie ʼn geleentheid vir die wat nog wik en weeg om tot inkeer te kom. Daarom moet sekere sonde, soos Dawid se owerspel, oopgemaak word sodat ons vandag nog uit sy foute kan leer.

Wanneer mens korreksie ontvang, bespoedig dit die prosesse van God in jou lewe. Ons kan nie onsself verander nie. Een van God se agente van verandering is korreksie (Heb 12:8). Deur dit te weier en aan te hou om jouself te regverdig, kan die verandering wat in jou nodig is nie plaasvind nie (Heb 12:8). Jou smaak bly dieselfde (Jer 48 :11). God het ons genesing en herstel in gedagte sodat ons uiteindelik volkome in Christus sal wees en Hy volkome in ons (Col 1:27).

Nog nooit was ons meer in gebed en meer voor die Here se lig en oë op ons lewens nie. Almal se harte word ontbloot by die straf van sonde. Mag die Here ons almal genadig wees en gee dat ons goddelike berou sal ontvang en wegdraai van dit wat sleg en verkeerd is. Uiteindelik kan ons ’n persoon beoordeel, maar dit is God wat die geskenk van ware berou gee (2 Cor 7:7-10).


[1]Michael P. Green, Ed., Illustrations for Biblical Preaching: Over 1500 Sermon Illustrations Arranged by Topic and Indexed Exhaustively, Revised edition of: The expositor’s illustration file., (Grand Rapids: Baker Book House, 1989).

Similar Posts